พระที่นั่งสันติชัยปราการ : ใช้ในการประกอบงานพระราชพิธีทางชลมารค ได้จัดสร้างขึ้นในช่วงเวลาเฉลิมฉลองพระชนมพรรษามาบรรจบอีกครั้งใน 6 รอบของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2542 โดยจัดสร้างขึ้นในระหว่างการปรับปรุงภูมิทัศน์ของป้อมพระสุเมรุ พระที่นั่งองค์นี้ได้นำตราสัญลักษณ์งานเฉลิมมพระเกียรติมาประดับไว้ พร้อมทั้งมีท่ารับเสด็จขึ้นและลงเรือพระที่นั่ง เพื่อน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายเป็นที่จัดพระราชประเพณีต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับแม่น้ำเจ้าพระยา และปัจจุบันก็อยู่ในความดูแลของกรมศิลปากร

แผนงานในการก่อสร้างพระที่นั่งฯ มีกรมศิลปากรเป็นหน่วยงานรับผิดชอบในการก่อสร้าง โดยมีนาวาอากาศเอกอาวุธ เงินชูกลิ่น อธิบดีกรมศิลปากร เป็นผู้ออกแบบ โดยพระที่นั่งจัดสร้างเป็นไม้จำหลัก ซึ่งแสดงให้เห็นถึงงานฝีมือ ด้วยศิลปะชั้นสูงของไทย การเลือกใช้ไม้ในการก่อสร้างนั้นก็เพื่อให้ดูสวยงาม มีคามกลมกลืนสอดคล้องกับความเป็นธรรมชาติ มีขนาดย่อม กว้าง 8.70 x 14.20 เมตร สีที่ใช้จะไม่เน้นสีฉูดฉาดโดยเน้นเป็นสีแดง ไม่มีการลงรักปิดทองทั้งองค์พระที่นั่ง แต่เปลี่ยนและเน้นเป็นการใช้การแกะสลัก ที่บริเวณเชิงชาย หน้าบัน คันทวย ใบระกา และผนัก โดยที่สำคัญนั้น ที่หน้าบันจะประดับด้วยตราสัญลักษณ์ เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา ๖ รอบ ๕ ธันวามคม ๒๕๔๒ เป็นสีทอง

อธิบดีกรมศิลปากร ได้กล่าวถึงพระที่นั่งองค์นี้ว่า มีวัตถุประสงค์เพื่อให้เป็นที่ประทับสำหรับพระบรมวงศานุวงศ์ เพื่อใช้ในการทอดพระเนตร ขบวนพยุหยาตราทางชลมารค ซึ่งเป็นขบวนพระราชพิธีทางน้ำ ลวดลายแกะสลักนั้นจึงมีลวดลายเกี่ยวกับน้ำ เช่น คันทวยและหน้าบันเป็นรูปพญานาค และเหราผนัก นำแบบมาจาก ผนักกัลยา ของเรือพระที่นั่ง ลวดลายภายใน เป็นการปิดทองลายฉลุ ดาวเพดานออกแบบเป็นลายดอกไม้ ฉากบังห้อง ทรงเป็นลายรดน้ำ ลายต้นไม้ดัด เน้นความกลมกลืนกับสภาพสวนสาธารณะโดยรอบ